فرش ویستی
یکشنبه ۲۱ مرداد ۱۴۰۳ - ۱۴:۳۳ تعداد بازدید : 114
اگر چه فرش ویست در میان عامه خریداران فرش ناشناخته بوده است، اما اخیراً به علت تمایل به فرش‌های دکوراتیو، اکنون یکی از شناخته‌ترین فرش‌های روستایی ایران به حساب می‌آید، به طوری که می‌تواند رقیب جدی برای فرش هریس در بازارهای جهانی باشد.
فرش‌های بافت ویست با فرش‌های روستاهای اطراف اگرچه از نظر کلیات طرح و نقشه یکسان هستند، اما تفاوت‌های کمی آن‌ها را از یکدیگر متمایز می‌سازد. به همین دلیل است که فرش‌های بافت روستاهای اطراف ویست در اصطلاح فرش‌های خوانساری نامیده می‌شوند.
ساختار کلی طرح و نقش فرش ویست
قالی ویست در قالب هندسی و به صورت ذهنی‌باف تولید می‌شود و از نظر سبک‌شناسی در حوزه قالی‌های روستایی بافت قرار دارد. همچنین دارای دو قالب مشخص و یکنواخت هستند. این دو قالب به نقشمایه «بته‌ای» و «ویستی(یاوری)» معروف است. قالب طرح ویستی که سال‌های زیادی است با همان ترکیب اولیه بافته می‌شود، بیشتر رایج است و دارای ویژگی خاص خود می‌باشد. این قالب دارای نقشه یک چهارم است که قسمت‌های اصلی و دایمی در این طرح و نقشه عبارتند از: حوض(ترنج مرکزی)، بال خروسی(بال طلایی) ، تِکی (تکه). تِکی وسطی. قندون(قندان).قفلک. دست تکی. نوک. دست. گل کاغذی(تصویر۱). همچنین نقشمایه‌های فرش ویست را می‌توان به سه گروه اصلی گیاهان، جانوران و شکل‌های هندسی غیر گیاهی و غیرجانوری که هر کدام به بخش‌های متفاوتی تقسیم می‌شوند طبقه‌بندی کرد.
رنگ‌بندی در فرش ویست
رنگ‌های اصلی در قالی ویست شامل شش‌رنگ، لاکی (در اصطلاح محلی گلی)، سرمه‌ای(در اصطلاح محلی آبی)، صورتی(در اصطلاح محلی دوئی)، زرد با ته مایه سبز(در اصطلاح محلی بُخوُ)، سفید و قهوه‌ای می‌باشند.
بررسی نمونه قالی‌های مطالعه شده نشان می‌دهد در بیش از هشتاد درصد از قالی‌ها، رنگ‌ها به صورت یک در میان از حاشیه باریک لاکی(گلی) آغاز و به سرمه‌ای(آبی) ختم می‌شود. به این ترتیب حاشیه پهن سرمه‌ای(آبی) بوده و زمینه متن لاکی(گلی)رنگ خواهد بود به همین دلیل رنگ قالب در حاشیه‌ها آب و در متن فرش گلی است.
